به گزارش سبک ایده آل، این مسئله می‌تواند باعث ناراحتی یا نگرانی والدین شود ولی یادتان باشد که بیشتر مواقع بالا آوردن فرزند شما به دلیل انقباض طبیعی معده است و خطرناک نیست. حالت تهوع و بالا آوردن بی خطر کودکان طی 48 ساعت قطع می‌شود.
ولی بعد از استفراغ کودک چه کنیم؟ در طول 48 ساعت اول بعد از استفراغ سعی کنید مرتبا به کودک خود آب دهید. در 24 ساعت اول از دادن غذاهای جامد به کودک اجتناب کنید و اگر بعد از 48 ساعت حال کودکتان بهتر نشد، او را به دکتر ببرید.
معمولا در 48 ساعت اول بعد از استفراغ نیازی به مصرف شربت یا قرص نیست. به جای آن برخی درمان‌های خانگی برای استفراغ کودک وجود دارد که می‌تواند برای کودک شما مناسب‌تر باشد. در صورتی که حالت تهوع و بالا آوردن کودک شدید بود یا با دل درد شدید و تب همراه بود، سریعا به دکتر مراجعه کنید.
درمان سریع استفراغ کودکان
برای درمان سریع استفراغ کودک، 30 تا 60 دقیقه صبر کنید و سپس کم کم به کودک مایعات مناسب بدهید. هدف شما دادن حداقل 30 میلی لیتر (دو قاشق غذاخوری) مایعات در هر ساعت است. مایعات مناسب برای نوزادان و کودکانی که تازه استفراغ کردند را در زیر شرح دادیم:
- مایعات مناسب برای کودکان 6 ماهه تا 1 ساله: شیر مادر رقیق نشده یا شیر خشک می‌تواند مناسب باشد. در صورت تحمل نکردن کودک، از محلول آبرسانی که حاوی قند و نمک است استفاده کنید. آب برای این گروه سنی پیشنهاد نمی‌شود.
- مایعات مناسب برای درمان سریع استفراغ کودکان بالای 1 سال: محلول‌های خوراکی آبرسانی یا آب سیب رقیق شده (نصف آب / نصف آب سیب) می‌تواند مناسب باشد. نوشیدنی ورزشی (نوشیدنی‌ها حاوی گلوکز، الکترولیت‌ها و ویتامین نه نوشیدنی انرژی‌زا) هم می‌تواند مناسب باشد.
توجه
مراقب نوشیدنی‌های ورزشی باشید، آن‌ها می‌توانند نمک مورد نیاز کودک را تامین کنند، ولی حد زیاد قند داخل برخی از آن‌ها ممکن است باعث اسهال کودک شما شود یا استفراغ کودک را شدیدتر کند.
آکادمی مطالعات کودکان آمریکا پیشنهاد می‌دهد که از دادن غذاهای جامد به کودک در 24 ساعت اول بعد از استفراغ اجتناب کنید.
اگر نوزاد بیش از حد استفراغ داشت او را به دکتر ببرید. (حد نرمال: 1 تا 3 بار در یک روز که در عرض 48 ساعت قطع شود). اگر حال کودک بد باشد، دکتر ممکن است برای درمان تزریقات یا سرم تراپی تجویز کند.
به هیچ عنوان خودسرانه شربت یا قرص ضد استفراغ به کودک ندهید. این داروها عوارض دارند و معمولا برای کودکان خطرناک‌تر هستند.
علت استفراغ کودکم چیست؟
استفراغ به دلایل متفاوتی برای کودکتان اتفاق می‌افتد، شایع‌ترین دلایل استفراغ کودکان شامل موارد زیر است:
- مسمومیت غذایی
- دریازدگی (زمان زیاد در ماشین بودن)
- گرمازدگی
- انقباض نرمال معده در کودکان
البته بیماری یا علت‌های دیگری نیز وجود دارد که باعث بالا آوردن فرزندتان می‌شود که در زیر آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- سرفه شدید
- عفونت کلیه
- آلرژی به غذا
- آپاندیس
- ضربه سر
- ورم معده
- مننژیت کودک
- مسمومیت استامینوفن
برای جلوگیری از این عارضه، تغذیه سالم برای کودک خود ایجاد کنید. اگر می‌خواهید کودکتان تغذیه سالم‌تر و سبک زندگی شادتری داشته باشد، می‌توانید از خدمات پرستار کودک استفاده کنید. پرستار کودک می‌تواند با توجه به شرایط فرزند شما یک برنامه غذایی مناسب ایجاد کند تا احتمال مسمومیت غذایی در فرزندتان را کاهش دهد.
10 درمان خانگی استفراغ در کودکان
در صورتی که استفراغ کودک شما کم باشد یا به دکتر دسترسی ندارید می‌توانید از این روش‌ها برای درمان سریع استفراغ کودکان استفاده کنید. فقط به یا
د داشته باشید که اگر کودک بعد از 2 روز حالش خوب نشد، حتما به دکتر مراجعه کنید تا دلیل آن را مشخص کند و درمان مناسبش را به بچه‌ی شما تجویز کند.
در ادامه 10 روش برای درمان سریع استفراغ کودکان را آورده‌ایم:
1. نوشاندن مایعات به کودکان
استفراغ باعث کم آبی در فرزندتان می‌شود. کم آبی در کودکان زود‌تر از بزرگسالان رخ می‌دهد و برای کودکان خطرناک‌تر است. پس سعی کنید هر ساعت حداقل 30 میلیتر آب (دو قاشق غذا خوری) بدهید.
هنگامی که بدن کودک کم آب می‌شود، علائمی مثل گود رفتن چشم‌ها، خشکی دهان و حلق، خستگی، کاهش مقدار اشک زمانی که گریه می‌کند، دفع ادرار به رنگ تیره یا عدم دفع ادرار و… را مشاهده خواهید کرد.
شاید فکر کنید با هر بار استفراغ، آب و مایعات مصرف شده از بدن خارج می‌شود و مصرف آن‌ها بی فایده است اما حتی اگر استفراغ ادامه پیدا کند باز هم مقداری از آن جذب بدن می‌شود.
در بیشتر مواقع برای درمان استفراغ فرزندتان فقط کافیست که به کودک مایعات برسانید و نیازی به شربت استفراغ یا قرص خاص نیست. برای آبرسانی به کودک خود می‌توانید از تکه یخ، آب کم، محلول‌های آبرسان، نوشیدنی‌های ورزشی (نه انرژی زا) و آب میوه طبیعی و بدون شکر استفاده کنید.
این غذاها و مایعات می‌توانند هم تهوع کودک را کاهش دهند هم به بدن وی آب برسانند:
- انواع سوپ‌ها
- آب مرغ
- چای گرم
- ماست
- میوه و سبزیجات آبدار
- محلول های خوراکی به نام او آر سی
2. زنجبیل و عسل
مصرف زنجبیل و عسل برای بیماری‌های مختلف از زمان‌های قدیم توصیه می‌شده و استفاده از آن به صد‌ها سال قبل برمی‌گردد. از خواص زنجبیل و عسل برای درمان مشکلات تنفسی و سرماخوردگی زیاد شنیده‌اید، اما باید بدانید این معجون برای رفع درمان حالت تهوع نیز مناسب است. با توجه به تحقیقات انجام شده، مواد شیمیایی موجود در زنجبیل، علائم تهوع در معده، روده، مغز و سیستم عصبی را کنترل می‌کند.
مصرف زنجبیل و عسل برای کودکان زیر دوسال توصیه نمی‌شود. برای کودکان دو سال به بالا مشکلی ندارد ولی باز می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید. می‌توانید زنجبیل و عسل را به یک دمنوش تبدیل کنید و به کودک خود دهید. در ادامه طرز تهیه یکی از این دمنوش‌ها را برای شما آوردیم:
- پوست زنجبیل را بگیرید و رنده‌اش کنید
- زنجبیل را به چای اضافه کنید و روی کتری با آب جوش بگذارید
- 10 الی 20 دقیقه صبر کنید تا چای دم بکشد
- کمی عسل در لیوان چای بریزید، هم بزنید و به کودک دهید
شما می‌توانید دارچین و آب لیمو نیز، به آن بیفزاید و به کودک خود بدهید.
3. مصرف نعناع
از دیگر گیاه‌هایی که می‌توان برای استفراغ در کودکان استفاده کرد، نعناع است. این گیاه دارویی به دلیل خواص آرامش بخش عضلات خود، می‌تواند از بالا آوردن کودک شما جلوگیری کند. روش‌های مختلفی برای مصرف نعنا وجود دارد که حالت دم نوش آن بهترین روش برای درمان سریع استفراغ کودکان است. برای درست کردن دمنوش نعنا مراحل زیر را انجام دهید.
- یک چهارم فنجان نعناع را داخل کتری ریخته و 1 لیوان آب جوش روی آن بریزید.
- در کتری ببندید، آن را روی دمای متوسط به 5 دقیقه بگذارید تا دم بکشد.
- پس از آماده شدن دمنوش، آن را صاف کنید و به دلخواه به صورت گرم یا سرد به کودک بدهید.
دم نوش نعنا کمی تلخ است برای همین می‌توانید از عسل و آبلیمو استفاده کنید تا خوشمزه‌تر شود.
4. مصرف دارچین با آب
دارچین ماده‌ای ضد باکتریایی و ضد ویروسی قوی است که می‌تواند یکی از موثرترین درمان خانگی استفراغ کودک باشد. از طرفی عوارض کمی دارد و زود‌تر از عرق نعناع یا چای نعناع تاثیر می‌گذارد. پس برای درمان سریع استفراغ در کودک نیز مناسب است.
برای استفاده از دارچین و درمان استفراغ با دارچین مراحل زیر را انجام دهید:
- مقدار مناسبی از چوب دارچین را با یک و نیم لیوان آب در کتری قرار دهید
- به مدت 25 دقیقه با حرارت کم دم کنید.
- اجاق را خاموش کرده و بگذارید خنک شود
- اکنون می‌توانید مقداری عسل و آبلیمو به آن اضافه کرده و کودک بنوشانید.
درصورتی که می‌خواهید دمنوش را با استفاده از پودر دارچین تهیه کنید، باید از یک قاشق دارچین استفاده کرده و مدت زمان دم کردن را به 5 دقیقه کاهش دهید.
5. مصرف لعاب برنج
روش دیگری که می‌توانید برای درمان استفراغ در کودکان استفاده کنید مصرف لعاب برنج است. لعاب برنج در برنامه غذایی نوزادان نیز گنجانده می‌شود؛ چراکه سرشار از ویتامین و مواد معدنی است. از طرفی آب برنج، برای درمان مشکلات گوارشی کودکان نیز مناسب است بخصوص اگر دلیل تهوع و بالا آوردن کودک، تورم در معده باشد. برای استفاده از لعاب برنج:
- سه فنجان آب را با یک فنجان برنج شسته شده در قابلمه‌ای مخلوط کرده و بگذرارید جوش بیاید.
- اجازه دهید حداقل 15 دقیقه برنج در آب بجوشد
- سپس آبکش کنید
- آّب برنج را در ظرف دیگری بریزید.
- 30 میلی‌متر یا 2 قاشق غذاخوری از آن را در فواصل زمانی 4 ساعته به کودک بدهید.
6. مصرف هسته هل
ما ایرانی‌ها، معمولا هل را به دلیل رایحه معطر و خوش بو، همراه چای دم کرده و استفاده می‌کنیم. اما از گذشته در پزشکی چینی و یونانی، از هل به عنوان درمان کننده اختلالات گوارشی استفاده می‌کردند. حتی از دانه هل عصاره متانولی گرفته می‌شود که برای رفع گرفتگی معده، نفخ شکم و دیگر مشکلات گوارشی مناسب است. از دیگر مزایای دانه هل، خاصیت ضد باکتریایی است.
هل می‌تواند میکروب‌هایی که عامل مسمومیت غذایی هستند را از بین ببرد. این ویژگی‌ها در کنار خواص آرام بخش این دانه جادویی، برای درمان تهوع و استفراغ موثر است. برای استفاده از آن مقدار مناسبی هل را با شکر مخلوط کرده و به کودک بخورانید. می‌توانید هل را در چای یا دمنوش دارچین خود نیز اضافه کنید و به بچه خود بدهید.
7. میخک
در بیشتر طب های سنتی میخک استفاده می‌شود. از خواصی که میخک با آن معروف است، می‌توان به رفع بودی بد دهان، کاهش درد دندان، و تقویت لثه اشاره کرد؛ اما جالب است بدانید که میخک یکی از بهبود دهندگان سیستم گوارشی نیز به‌شمار می‌رود. میخک خواص ضد ویروس و باکتری هم دارد که عوارض مسمومیت غذایی را کاهش می‌دهد.
برای تهیه دمنوش گل میخک، باید:
- 10 گرم گل میخک را با حدود 1 لیتر آب جوش مخلوط کنید.
- آن‌ها را در کتری یا ظرف مناسبی ریخته و درب آن را ببندید تا دم بکشد. (زمان دم کشیدن 5 دقیقه)
- به دلخواه می‌توانید دارچین، زنجبیل یا عسل را به آن بیفزایید.
- دمنوش را صاف کرده و جهت درمان استفراغ و حالت تهوع کودک استفاده کنید.
باید توجه داشته باشید که بدن بعضی از افراد به میزان بالای میخک حساسیت دارند، با افت قندخون مواجه شود یا تشنج کند.
8. دانه رازیانه
رازیانه گیاهی پرکاربرد است که خواص زیادی دارد. از این رو تمام قسمت‌های آن از جمله برگ، غنچه و دانه را در آشپزی و برای درمان بعضی از بیماری‌ها استفاده می‌کنند. طعم و بوی این گیاه باعث شده از آن به شکل‌های مختلف خام، پخته، خشک و یا به‌عنوان چاشنی غذا استفاده کنند.
بهبود بینایی، تنظیم اشتها، کاهش استرس، کاهش نفخ و کاهش ورم معده تنها تعدادی از خواص این گیاه دارویی هستند. خاصیت ضدمیکروبی و درمان اختلالات گوارشی دانه رازیانه باعث شده است که از آن به عنوان درمان کننده تهوع و استفراغ کودکان یاد شود.
مدل مصرف رازیانه با نیاز کودک شما تغییر کند، اما برای درمان استفراغ کودکان و تهوع شان، باید دمنوش آن را تهیه کرده و روزانه یک لیوان به کودک بدهید.
9. مصرف سرکه سیب
سرکه سیب با روند تخمیر طبیعی تولید می‌شود و کاربرد زیادی در آشپزخانه دارد. از این ماده می‌توانید برای درمان تهوع و استفراغ کودکان بعلاوه اسهال کودک استفاده کنید. سرکه سیب سرشار از پکتین است که به باکتری‌های خوب روده کمک کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند تا از استفراغ دوباره کودک جلوگیری شود.
کاهش التهاب روده و حجیم شدن مدفوع از دیگر خواص آن به شمار می‌رود. سرکه سیب می‌تواند سموم بدن کودک را دفع کند و خاصیت ضد میکروبی نیز دارد. نحوه استفاده از سرکه سیب با توجه به علت استفاده از آن می‌تواند متفاوت باشد.
برای استفاده از این سرکه سیب، جهت درمان تهوع و استفراغ کودکان مقدار مناسبی از آن را با عسل و یک لیوان آب مخلوط کرده و به کودک بدهید.
باید توجه داشت که مصرف بیش‌از اندازه سرکه سیب ممکن است نتیجه عکس داشته باشد. شما می‌توانید سرکه سیب را با آب، جوش شیرین، عسل، فلفل قرمز و آبلیمو نیز ترکیب کنید تا مشکلات گوارشی کودک حل شود.
10. پیاز و زنجبیل
پیاز به عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی، باعث بهبود و درمان استفراغ و حالت تهوع در کودکان می‌شود.
برای استفاده از آن:
- مقداری زنجبیل تازه را شست و شو داده و خرد کنید.
- یک تکه پیاز را خرد کرده یا بفشارید تا آب آن خارج شود.
- آب پیاز و زنجبیل خرد شده را با یکدیگر ترکیب کنید.
- کودک باید این ترکیب را سه مرتبه در روز مصرف کند تا بهبود یابد.
چه زمانی برای درمان استفراغ در کودکان باید به پزشک مراجعه کرد؟
استفراغ در کودکان یکی از عارضه های رایج است و با رعایت نکاتی که قبلا ذکر کردیم قابل درمان است اما در صورت شدید بودن باید فوراً به پزشک مراجعه کنید تا بهترین شربت ها و درمان ها را برای استفراغ کودکان تجویز کند چون می تواند نشانه ای از بیماری جدی تری در کودکان باشد.
در صورت علائم زیر باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:
- استفراغ طولانی مدت در کودک و عدم بهبود علائم پس از 48 ساعت
- اگر کودک زیر 2 سال باشد
- کودک تب بالا داشته باشد
- دل درد و دل پیچه شدید
- خون بالا آوردن کودک
- بالا آوردن مایع صفراوی که سبز رنگ است
- علائمی مانند سرگیجه، احساس ضعف شدید، تشنگی شدید که باعث کم آبی بدن و تضعیف سیستم ایمنی می‌شود
- اگر تهوع کودک بعد از مصرف دارو یا قرصی ایجاد شد.
بهترین شربت برای استفراغ کودکان
استفراغ کودکان معمولا بعد از مدتی از بین می‌رود، پس در این مدت بهتر است با روش های خانگی از کم آبی کودک جلوگیری کنید. شربت های بدون نسخه برای کودکان مناسب نیست و اگر استفراغ به دلیل ویروس خاصی باشد آن را درمان نمی‌کند.
داروی ضد استفراغ و تهوع دیفن هیدرامین و تئوفیلین برای کودک مناسب نیستند و اگر استفراغ کودک شما ویروسی باشد، تاثیر خاصی نخواهند داشت. این شربت را نباید به کودکانی که مشکلات گوارشی دارند بدهید.
اما اگر حال بچه شدید بود دکتر به کودک برای درمان استفراغ یکی از شربت‌های زیر را تجویز می‌کند:
اندانسترون
اندانسترون یک سروتونین مسدود کننده است که از ریفلکس اولیه استفراغ جلوگیری می‌کند. این بهترین شربت برای استفراغ در کودکان بیمار است ولی باید حتما توسط پزشک تجویز شود.
متوکلوپرامید
این شربت می‌تواند برای اسید ریفلکس معده مناسب باشد و جلوی بالا آوردن کودک را بگیرد. این دارو عوارض دارد و برای بیشتر کودکان مناسب نیست، پس باید توسط و تحت نطرت وی به کودک داده شود./آسانیسم