چرا مردان از زنان قدبلندترند؟ ژن SHOX نقش کلیدی دارد

به گزارش سبک ایده‌آل، (ژن SHOX)در حالی که در برخی گونه‌های جانوری، ماده‌ها از نرها بلندتر هستند. در انسان‌ها به‌طور متوسط مردان حدود ۱۳ سانتی‌متر از زنان قدبلندترند. پژوهشی تازه از کالج علوم بهداشتی Geisinger در آمریکا، پاسخی ژنتیکی برای این تفاوت ارائه داده است.در این تحقیق، داده‌های ژنتیکی بیش از یک میلیون نفر از سه بانک زیستی معتبر در بریتانیا و ایالات متحده مورد بررسی قرار گرفت تا نقش ژن‌ها در تفاوت قد میان مردان و زنان تحلیل شود.

تمرکز اصلی پژوهش روی ژنی به نام SHOX بود که هم در کروموزوم X و هم در کروموزوم Y وجود دارد و با رشد قد ارتباط مستقیم دارد.
بر اساس یافته‌های محققان، تأثیر ژن SHOX در مردان و زنان یکسان نیست. در زنان که دارای دو کروموزوم X هستند، بیشتر ژن‌های یکی از این کروموزوم‌ها غیرفعال می‌شود. اما ناحیه‌ای در نوک کروموزوم X وجود دارد که ژن‌های آن همچنان فعال باقی می‌مانند. SHOX نیز در نزدیکی این ناحیه قرار دارد و اگرچه به‌طور کامل خاموش نمی‌شود. اما فعالیت آن نسبت به مردانی که هم SHOX در X و هم در Y را فعال دارند، کمتر است.

در بررسی افراد دارای کروموزوم‌های جنسی غیرمعمول (مانند داشتن یک X یا Y اضافی)، پژوهشگران دریافتند افرادی با یک کروموزوم Y اضافی، نسبت به کسانی که یک X اضافی دارند، قد بلندتری دارند. این یافته، فرضیه نقش فعال‌تر ژن SHOX در کروموزوم Y را تقویت می‌کند.
محققان نتیجه می‌گیرند که میزان فعالیت ژن SHOX و محل قرارگیری آن روی کروموزوم‌های جنسی، عامل اصلی تفاوت میانگین قد میان زنان و مردان است. این پژوهش، گام مهمی در درک مکانیسم‌های ژنتیکی تأثیرگذار بر رشد قد انسان به‌شمار می‌رود.